Posts

„Zniewolony umysł, dokumentujący zmagania własnych przyjaciół z systemem totalitarnym, Czesław Miłosz opatrzył ciekawą przypowiastką zasłyszaną ponoć u starego Żyda z Podkarpacia (a tak naprawdę przekazaną mu przez Stanisława Vincenza). Myślę, że warto przywoływać ją przy różnych okazjach, szczególnie w czasach tak bardzo spolaryzowanych jak nasze, gdyż pomaga ona wprowadzić niezbędny dystans wobec racji, które wydają nam się absolutne:

Jeżeli dwóch kłóci się, a jeden ma rzetelnych 55 procent racji, to bardzo dobrze, i nie ma się co szarpać. A kto ma 60 procent racji? To ślicznie, to wielkie szczęście i niech Panu Bogu dziękuje! A co by powiedzieć o 75 procentach racji? Mądrzy ludzie powiadają, że to bardzo podejrzane. No, a co o 100 procentach? Taki, co mówi, że ma 100 procent racji, to paskudny gwałtownik, straszny rabuśnik, największy łajdak (Miłosz 1989 [1953], s. 13).

„Który to powiedział? O zawłaszczaniu, Zagładzie i poezji Grzegorza Kwiatkowskiego.

Tom poetycki Grzegorza Kwiatkowskiego, w którym poeta umieścił starannie przemyślane „głosy/glosy” należące do sprawców, ofiar i świadków Zagłady, zbulwersował krytyków. Jedyny grzech autora polega na tym, że pozwolił sobie nie być jednoznacznym. W naszych czasach, tylko pozornie wielbiących różnorodność, to poważne wykroczenie.

„Jestem po lekturze tomu wierszy Karl-Heinz M. Grzegorza Kwiatkowskiego; lekturze wstrząsającej i wymuszającej głębszą refleksję, wykraczającej poza zwykły odbiór tekstu. To czytanie wierszy Grzegorza Kwiatkowskiego wykracza poza akt recepcji. Jest wstrząsem. To doświadczenie czytelnicze jest dla mnie ważne, ponieważ od wielu lat zajmuję się literaturą lat I wojny światowej. Ostatnio swą uwagę jako historyk literatury skupiłam na literaturze wojny polsko-bolszewickiej.

„Nie jestem ani krytykiem sztuki, ani literaturoznawcą. Jestem socjologiem i badaczem Zagłady, pamięci, tożsamości. Jestem wychowawcą wielu młodych badaczy, bardzo wyczulonych na problematykę Zagłady, pamięci i upamiętniania.